Team-/organisatietraject Appreciative Inquiry

Bij spanning in het team is het waardevol om er als team uit te komen. Is er onduidelijkheid over de visie, doelen en werkwijze? Of is er sprake van stress, een minder goede sfeer of andere spanningsbronnen. De aanpak hiervan is maatwerk, maar komt vooral uit het team zelf, zodat het team het zo snel mogelijk weer zelf kan. Met de beproefde methode Appreciative Inquiry (waarderend onderzoeken) faciliteer ik een team of organisatie om zelfstandig te groeien, zodat die groei ook door gaat na het traject.

Wat is Appreciative Inquiry

Appreciative Inquiry (AI) is een methode van organisatieontwikkeling die in de jaren ’80 is ontwikkeld door o.a. David Cooperrider. De methode sluit goed aan bij de positieve psychologie. Waar veel Organizational Development-methodes beginnen met het analyseren van wat er mis is (Diagnostic Organizational Development), pakt AI dit proces heel anders aan. Het is een onderzoek naar wat er te waarderen is. De vraag ontstaat vaak uit een probleem of klacht. De eerste stap is dan bepalen wat er wél gewenst is. Als er bijvoorbeeld een slechte sfeer is, is het doel niet om de slechte sfeer weg te krijgen, maar juist om een goede sfeer te ontwikkelen. Dat lijkt een klein verschil, maar is cruciaal. Voorbeeld: stel jezelf eens de vraag: wat is er allemaal mis aan het gebouw waarin ik werk? En nadat je er even over na hebt gedacht, vraag jezelf dan af: wat is er allemaal goed aan het gebouw waarin ik werk? Waarschijnlijk ergerde je je bij de eerste vraag over je werkplek terwijl je bij de tweede vraag enthousiaster werd. Dat enthousiasme is ook in team-/organisatieontwikkeling nuttig om de gewenste verandering te bereiken.

Daarnaast is AI een vorm van Dialogic Organizational Development. Door als organisatie een gesprek te voeren over wat wel gewenst is, merken de mensen dat eerder op. Er ontstaat een gedeeld beeld van wat een goede samenwerking is. AI is een aanpak waarbij de betrokkenen zelf actief bezig zijn. Alle betrokkenen, van de secretaresse tot de directeur, hebben een stem en een rol. Het proces van waarderend onderzoeken faciliteert de ontwikkeling van het team: van bepalen wat gewenst is, het onderzoeken van succeservaringen, het bedenken van veranderingen tot het uitvoeren van die ideeën. De facilitator begeleidt dit proces door oog te hebben voor problemen, maar vervolgens de constructieve energie te richten op het realiseren van de gewenste toekomst.

In deze blog lees je meer over waarderend onderzoeken.

Teamtraject Appreciative Inquiry

Doordat AI echt van het team is, zijn alle trajecten verschillend. Toch blijken de processtappen van AI vaak een effectieve manier om de teamontwikkeling in gang te zetten. Met vier sessies van een dagdeel kun je met een team (tot 25 medewerkers) vaak een goede stap maken. Het team draagt hierbij zelf verantwoordelijkheid voor het uitvoeren en vasthouden van de ingezette beweging. Vraagstukken waar ik in faciliteer zijn bijvoorbeeld de teamsfeer, samenwerking of de visie (het ‘waarom’) en doelen van het team. Een traject ziet er globaal als volgt uit:

In voorbereidende gesprekken wordt georiënteerd op de mogelijke thema’s en vraagstukken voor het teamtraject. In een eerste bijeenkomst wordt met het gehele team bepaald wat het thema zou moeten zijn. Hierbij is aandacht voor pijnpunten en wat er niet goed is, maar bepalen we uiteindelijk een approach goal, een positief geformuleerd thema om aan te werken. Waar wil het team meer van?

In twee vervolgsessies worden succesverhalen gedeeld en onderzocht. Wat maakt dat het soms al goed al goed? Deze focus op de eerdere successen geeft vertrouwen, inspiratie en verbinding tussen de teamleden. Op deze basis ontwikkelt het team een beeld van de gewenste toekomst: als het elke dag zo goed zou gaan als in de mooiste verhalen, hoe werken we dan samen? Wat bieden we onze klanten? Dit beeld werkt direct als een magneet die het team helpt groeien. Vervolgens worden er ook plannen gemaakt hoe dat gewenste toekomstbeeld kan worden gerealiseerd. Daarbij worden de plannen zo concreet mogelijk gemaakt. De teamleden bepalen zelf de plannen. Dat zorgt voor meer betrokkenheid en motivatie. Vervolgens voert het team de plannen uit in de praktijk.

In de laatste sessie wordt teruggeblikt op de gemaakte stappen. Wat heeft waarde gehad? Natuurlijk is nog niet alles gelukt en heeft niet alles gewerkt, maar er zijn ongetwijfeld positieve ervaringen opgedaan. Wat blijft het team doen? Wat kan nog verder verbeterd worden? En wat leren we van de mislukkingen? Met een waarderende blik wordt elk teamlid in zijn waarde gelaten terwijl tegelijkertijd aandacht is voor de grootste successen. Aan de hand van deze ‘valuatie’ (evaluatie waarbij gekeken wordt naar wat er van waarde is) bepaalt het team de volgende stappen.

Aanvragen teamtraject

Heb je interesse in een traject op basis van Appreciative Inquiry, voor jouw team of organisatie? De beschrijving hierboven geeft een indruk hoe zo’n traject kan verlopen. Natuurlijk is een dergelijk traject maatwerk, daarom is het goed om je wensen en vragen te bespreken. Voor grotere projecten werk ik samen met collega’s. Neem contact op voor vragen, overleg en interesse via info@msteeneveld.nl.

Incompany train-de-trainer Appreciative Inquiry

De 2,5-daagse train-de-trainer Appreciative Inquiry is beschikbaar met open inschrijving. Daarnaast doe ik deze opleiding ook geregeld incompany. Soms als onderdeel van een groter project, waarbij ambassadeurs worden opgeleid om vervolgens zelf workshops waarderend onderzoeken te verzorgen. Soms als losstaande opleiding voor bijvoorbeeld managers, teamcoaches, HR-professionals of actieve medewerkers. Wil je overleggen of heb je vragen? Neem contact op via info@msteeneveld.nl.