Recensie

Changing on the job

Het boek Changing on the job van Jennifer Garvey Berger vind je hier.

Ontwikkelingsfases van volwassenen: welk verschil maakt het en wat kun je ermee doen als coach?

Ontwikkelingspsychologie lijkt soms spontaan op te houden bij 18 jaar. Hoewel we natuurlijk weten dat dat niet het geval is, was ik toch nauwelijks bekend met theorieën over ontwikkeling van volwassenen. Dit boek is daarin een interessante eye-opener voor mij geweest. Hieronder een ultrakorte samenvatting van de theorie en wat het boek je verder brengt.

Waar gaat het over

Het punt van Berger is dat coachinterventies vaak uitgaan van bepaalde capaciteiten, die de coachee niet per se bezit. Dat maakt de interventie niet effectief en zorgt voor een gebrekkig contact. Vervolgens beschrijft ze uitgebreid de vier forms of mind van ontwikkeling waar het volwassen deel van de mensheid in zit (volgens de theorie van ontwikkelingspsycholoog Robert Kegan e.a.). Ze beschrijft deze vormen vooral aan de hand van of iemand perspectieven van anderen kan zien en begrijpen, en wie of wat de autoriteit heeft om te bepalen “hoe de wereld werkt”. Het eerste niveau is de self-sovereign mind. Daarin zie je vooral je eigen perspectief (what’s in it for me). Autoriteit zit in regels, omdat die bepalen welke straf of beloning je krijgt. De socialized mind ziet in dat andere mensen weer andere ideeën kunnen hebben. Autoriteit zit in een bepaalde groep waarvan je de waarden hebt overgenomen. Dat kan spanning geven, bijvoorbeeld als de waarden van twee verschillende, belangrijke groepen met elkaar botsen. Vervolgens kun je door ontwikkelen naar de self-authored mind. Hierin zie je steeds meer de verschillende perspectieven die er kunnen zijn. Op basis van de perspectieven schrijf je vervolgens je eigen waarden, regels. Autoriteit ligt dus bij jezelf. Als interne, zelfgeschreven waarden botsen (bijv. “ik moet mensen helpen” en “ik zorg goed voor mezelf”), dan geeft dat spanning. Dat kan leiden tot groei naar een volgend niveau: de self-transforming mind. Daarin zijn perspectieven van anderen een bron van inzicht en kennis in jezelf en het systeem. Er is niet meer één vaste autoriteit of vast waardesysteem. Elke situatie kan weer om andere waarden vragen, en tegenstrijdige waarden kunnen naast elkaar bestaan.

Berger geeft uitgebreide beschrijvingen en voorbeelden van de verschillende minds. De voor- en nadelen van die niveaus worden besproken en ze maakt het terechte punt dat mensen niet altijd vast zitten in één vorm. Onder invloed van stress of tegenslag kunnen mensen terugvallen. Ook legt ze helder uit waaraan je coachees in een bepaalde mind kunt herkennen, wat mogelijke valkuilen zijn en hoe je er mee om kunt gaan. Dat maakt dit boek een mooie combinatie van theoretische verdieping en praktische toepasbaarheid. Voor mij is dit een mooie verrijking bovenop allerlei coachtechnieken. Je kunt met de kennis van deze niveaus duidelijker inzetten op bepaalde interventies en schakelen als je merkt dat het stroef loopt.

Wel kopen als…

Je geregeld in individuele setting werkt en op zoek bent naar verdieping. Zeker als je af en toe het idee hebt dat je vast zit, dat je gebruikelijke interventies niet werken bij iemand of dat bepaalde groep niet klaar lijken voor wat je van ze vraagt, kan dit boek verheldering geven én inspiratie bieden wat je vervolgens kunt doen.

Niet kopen als…

De theorie en aanpak is behoorlijk gericht op het individu (in relatie met zijn of haar omgeving). Voor trainers en teamcoaches biedt dit boek weinig aanknopingspunten. Daarnaast biedt het boek geen oplossing in zichzelf, het is geen techniek die je even kunt gebruiken.

author-avatar

Over Matthijs Steeneveld

Ik ben Matthijs Steeneveld. Ik werk als trainer, coach en docent in organisaties. Door te werken vanuit wat wél goed gaat - talent, sterke kanten - is er vaak een grote inbreng. Door te richten op dat wat wél gewenst is - doelen, resultaten - is er hogere motivatie.